مهدی موسوی
مهدی موسوی، شاعر، نویسنده، ویراستار، فعال فرهنگی و داروساز، از چهرههای شاخص شعر پستمدرن در ایران است. او تاکنون بیش از هجده مجموعه شعر و رمان منتشر کرده و با تدریس ادبیات در دانشگاهها و مؤسسات آموزشی، الهامبخش نسلهای تازهای از شاعران و نویسندگان جوان بوده است.
او بیش از شانزده سال کلاسهای زیرزمینی در زمینهی ادبیات، نویسندگی خلاق، فلسفه و علوم انسانی برگزار کرد و پس از ترک ایران نیز این کار را بهصورت آنلاین ادامه میدهد. موسوی همچنین داوری چندین جشنوارهی ادبی، برگزاری جشنوارههای مستقل غزل پستمدرن و همکاری با خوانندگان گوناگون بهعنوان شاعر و ترانهسرا را در کارنامه دارد. او همراه با فاطمه اختصاری، سردبیر مجلهی تخصصی غزل پستمدرن تا زمان توقیف آن در سال ۱۳۸۷ (۲۰۰۸) بود.
مهدی موسوی پس از صدور حکم ۹ سال زندان و ۹۹ ضربه شلاق، در سال ۲۰۱۵ از ایران گریخت. او پس از یک سال و نیم اقامت در ترکیه در ژانویهی ۲۰۱۷ با کمک موسسیهی آیکورن به عنوان هنرمند مهمان به کشور نروژ آمد.
کار و تأثیرگذاری
مهدی موسوی بیشتر با مجموعههای شعریاش و بهویژه با پایهگذاری جریان غزل پستمدرن شناخته میشود؛ جریانی نوگرا که در اواخر دههٔ هفتاد شکل گرفت و کوشید زبان و نگاه غزل فارسی را از چهارچوبهای سنتی بیرون بیاورد. بسیاری از آثار او در ایران اجازهی انتشار نیافت و بهصورت زیرزمینی میان مخاطبان دستبهدست میشد.
در کنار سرودن شعر، موسوی با تدریس، برگزاری کارگاههای نویسندگی خلاق و ایجاد حلقههای ادبی، نقشی مؤثر در معرفی صداهای تازه در شعر معاصر ایران داشته است.
منتخب آثار منتشرشده
-
فرشتهها خودکشی کردند
-
پرنده کوچولو، نه پرنده بود! نه کوچولو!
-
(تئوری) آموزش مقدماتی وزن به زبان ساده
-
غذاش بادمجان است
-
با موشها
-
(رمان) گفتوگو در تهران
-
دلقکبازی جلوی جوخهٔ اعدام
-
به روش سامورایی
-
(رمان) هزار و چند شب
-
در ستایش ناامیدی
زندان و تبعید
در آذر ۱۳۹۲، مهدی موسوی هنگام خروج از کشور برای سفر به ترکیه متوجه شد که ممنوعالخروج شده است. چند روز بعد نیروهای اطلاعات سپاه به خانهاش یورش بردند و او را بازداشت کردند. تمامی وسایل شخصی، دستنوشتهها و فایلهای کاریاش ضبط شد و موسوی با چشمبند و دستبند به بند ۲-الف زندان اوین منتقل گردید.
او ۳۸ روز را در سلول انفرادی گذراند و در این مدت هر روز تحت بازجوییهای طولانی و فشارهای روحی و جسمی قرار گرفت.
در دیماه همان سال، پس از افزایش فشارهای بینالمللی، او با وثیقه آزاد شد اما اجازهی فعالیت ادبی و حضور در شبکههای اجتماعی را تا دو سال نداشت.
پروندهی او در دادگاه انقلاب تهران به شعبهی ۲۸ به ریاست قاضی مقیسه ارجاع شد. موسوی و وکیلش بارها اعلام کردند که جلسات دادگاه نمایشی بوده و قاضی تحت نفوذ بازجویان اطلاعات سپاه عمل میکرد. در نهایت، او به جرم فعالیتهای ادبی و برگزاری کارگاههای شعر به ۹ سال زندان و ۹۹ ضربه شلاق محکوم شد.
موسوی پس از تایید حکم زندان و شلاق در دادگاه تجدیدنظر، بهاجبار بهطور غیرقانونی از ایران خارج شد. او بیش از یک سال در شهرهای وان و اسکیشهیر ترکیه اقامت داشت و سپس با دعوت مؤسسهٔ آیکورن و دریافت بورس دوسالهٔ ادبی به شهر لیلهامر نروژ آمد و بهعنوان هنرمند مهمان در این شهر مشغول فعالیت شد.